ساخت واکسن مالاریا به کمک فناوری نانو …
بیماری مالاریا یکی از بیماریهای منتقله توسط حشرات است که سالیانه موجب مرگ حدود 500 هزار نفر در سرتاسر دنیا میشود. بنا به گزارش سازمان بهداشت جهانی در سال 2015 بودجه بین المللی اختصاص یافته در خصوص مالاریا 9/2 میلیارد دلار بوده و انتقال مالاریا در 91 کشور تایید شده است. طبق پیشبینیها برای رسیدن به تمام اهداف تعیین شده این مقدار باید تا سال 2020 به 4/6 میلیارد دلار برسد.
چندی است که پروتئین نوترکیب Pfs25 به عنوان یک آنتیژن منتخب جهت ساخت واکسن مهارکننده انتقال مالاریا مطرح شده است. یکی از مشکلات این پروتئین ایمنیزایی محدود آن در بدن انسان است، لذا توسعه بالینی آن با چالش روبرو است.
در پژوهشی که اخیرا به شناسه 10.1038/s41565-018-0271-3 در مجله Nature Nanotechnology به چاپ رسیده است، سعی شده است تا به کمک فناوری نانو بر این چالش غلبه گردد. در این مطالعه نشان داده شد که Pfs25 حاوی تگ پلی-هیستیدین را میتوان با نانولیپوزومهای پیشساخته کبالت-پورفیرین-فسفولیپید مخلوط نمود. در نتیجه آن، آنتیژنها به صورت پایدار و جهت دار روی سطح نانولیپوزوم قرار میگیرند. بدین صورت که تگ هیستیدینی به درون دولایه کبالت-پورفیرین-فسفولیپید وارد میشود آنهم بدون اتصال کوالان یا تغییر در ساختار کنفورماسیونی آنتیژن. آزمایشات نشان دادند که در مدل موش و خرگوش ایمنیزایی این سامانه بهبود چشمگیری نسبت به سایر ادجوانتها داشته و آنتیبادی بیشتری در پاسخ به آن ترشح میگردد. اتصال پایدار آنتیژن در سرم هنگام انتقال سامانه به غدد لنفی موجب افزایش برداشت آنتیژنها توسط سلولهای فاگوسیتی پردازنده آنتیژن (Phagocytic antigen-presenting cells) شده و به تبع آن آنتیزنهای اختصاصی بیشتری درون پلاسما ساخته میشوند.
تهیه و تنظیم خبر
محمود اوصانلو
استادیار نانوفناوری پزشکی
دانشگاه علوم پزشکی فسا